تاریخچه: گشنیز یکی از گیاهان قدیمی است که ابتدا به عنوان دارو به مصرف میرسیده است . نوشته ها نسان میدهد که تخم گشنیز د ردر قبور مصریا ن قدیم دیده شده است . شاید یکی از اولین گیاهانی است که در 5000 سال قبل از میلاد مسیح به وسیلهء بشر بصورت دارو وادویه مورد استفاده قرار میگرفته است. این نبات بومی جنوب اروپار، آسیائی صغیر وجنوب شوروی سابق میباشد. آن شایددر امریکائی جنوبی اهلی شده باشد.
مشخصات گیاه شناسی: نام علمی گشنیزcoriandrum sativuml که متعلق به ردیف چتریان vobessifereae میباشد. نبات یک ساله است. برگها گشنیز شبیه برگهای جعفری مرکب بوده ودارائی بریدگیهائی عمیق میباشد که از چند لوب (lobes) تشکیل شده است. برگهای پائین بوته بزرگتر از برگ ها بالای آن میباشد. برگ های گشنیز به وسیله رنگ سبز تیره وبوی تند از جعفری قابل تشخص است. در پایان فصل رشد از میان برگ های آن ساقه گل دهنده خارج می شود . این ساقه دارای شاخه های فرعی میباشد ودر انتهائی شاخه های فرعی واصلی چتر های کوچک یا ambell
به وجود میآیند. گل های آن به رنگ صورتی یا سفید است . در پایان فصل رشد تخم آن تولید میشود.
آب وهوائی مورد نیاز: گشنیز یک سبزی فصل خنک است . در کلیهٌ مناطق که جعفری رشد میکند بخوبی رشد کرده به زندگی خود ادامه میدهند.
خاک مود نیاز : در خاک های که جعفری رشد می کند قابل پرورش میباشد. زمین باید قوی ،حاصیل خیز ،آتاب گیر واز زهکشی خوبی بر خوردار باشد. اگرمواد القلی خاک زیاد باشد باعث می شود که رشد رویشی آن طولانی گردد وزمان به بذر نشستن آن به تاخیر افتد. نیاز های گشنیز به کود ها القلی وکیمیاوی زیاد میباشد.
زمان کاشت : زمان کشت تخم در مناطق سرد سیری موقعی است که خطر سرمائی بهاره در میان نباشد. در مناطق گرمسیی در هر موقع از پائیز میتوان به کست اقدام نمود. بنحوه کشت آن خطی وشیاری است. فاصلهخطوط کست آن 25تا45 سانتی متر وفاصلهدربوته آن 7 تا 10 سانتی متر میباشد . میزان مصرف تخم آن بین 15 تا 20 کیلو گرام در هکتار است . نحوهبرداشت آن طوری انجام میگرد د که اولاًً برگ های آن با داس یا چاقو های مخصوص از با لای خوانه انتهائی که معمولاًیکی در سانتی ستری در بالای سطح خاک قرار دارد . قطع کرده ودر دسته ها ی بزرگ وکوچک دسته بندی می کند . وسپس به بازار عرضه می کند.
اهمیت غذائی وداروئی : برگ گشنز حاوی موار کانی ویتامن های مختلف است . همچنین در بذر این گیاه ترکیبات گونانی وجود دارد که میزان آنها نسبت به شرایط آب وهوائی منطقه ائی که گیاه در آن رشد می کند. متغیر میباشد . این ترکیبات عبارت اند از:
پروتین 3/1 فیصد،چربی 6/19 فیصد،کربوهایدریت 24 فیصد،مواد معدنی 3/5 فیصد،فایبر5/31فیصدوویتامن های مختلف از قبیل A، B1 ،B2 ،B3 و C.از بذرگشنیز یک نوع روغن مخصوص بدست میآورند که مقدار آن نسبت به شرایط آبب وهوائی 1،7 – 0،7 فیصد متغیر است. در این روغن ترکیبات همچون coriandrol .جود دارد که در صنعت از آن استفاده می کند . از جمله موارد استفاده ا زاین روغن در تهیه مشروبات الکولی وغیر الکولی ،در تهیه سیگار ،شرینی سازی وتهیه نان است.
در ایران از برگ آن در تهیه غذا وسوپ استفاده می کند بصورت خام به علت اسانس تند وزیاد آن کمتر مورد امتفاده می باشد آنرا خشک کرده بصورت پودر در غذاهای مختلف وهمچنان بصورت ادویه وبه منظور معطر کردن غذابه مصرف میرساند . د رخارج از ایران از برگ خشک شده آن بصورت ادویه برای خوش طعم کردن غذا مصرف می کند.
تخم گشنیز را آسیاب کرده پودر آن تهیه انواع مختلف ادویه مورد استفادخ قرار میدهد. در تهیه انواع مختلف سس sauce ونوشیدنی بکار میرود . ازتخم آن در شیرینی سازی استفاده می شود . از داروی این گیاه از زمان ها خیلی قدیم بر بشر اولیه معلوم ومشخص بوده است . از تخم گشنیز روغن فرار وهمچنان ترکیتاتی مانند تانن (tannins) سلولوز وقند های کاربنی (pentose) بدست میآورند . که در صنعت موارد استعمال زیادی دارد . برگ ودمبگ آن به عنوان یک گیاه داروی مصرف می شود . برگ وتخم گشنیز ضد نفح،مدر،محرک معده میباشد . روغن گشنیز در تهیه داروهای مختلف وب منظوراز بین بردن بوی تند وزننده داروها بکار میرود . از آن در تهیه چطرووادوکلن استفاده می کند.
باقي مطلب بعداً خدمت شما تقديم ميگردد
.jpg)
پستها
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر