زنبور داری

فصل سوم و فصل آخرین از این یاد داشت هایم است که خدمت شما تقدیم می کنم در مورد اشتباهات تایتی اش معذرت ما را پذیرا باشید.

تقدیم به دوستانم در دیپارتمنت های علوم حیوانی درس می خواند.

 فصل سوم

  زنبور داري

 زنبور داري يکي ا ز رشته هاي مهم زرا عتي بوده در اقتصا د دهاقين، صحت و بالاخره در اقتصاد مملکت رول عمده دارد  در ار تباط به پروژه ها يکه  د ر ا نکشا ف دها ت رول دارد نقاط منفي هم درا ن ارتباط دارد ولي تنهاپروژه زنبورداري است که اهداف مفيد ومثبت دارد که نقاط مثبت آ ن قرا رذ يل ا ست

1.  سرمايه ،سامان ومصرف مالي کم ضرورت دارد .                                     

2.  باديگر فعاليت هاي زرا عتي رقا بت نکرده             

3.  گرده ا فشاني نباتا ت وحشي وزراعتي راانجام مينمايد. 

4.  همه ساله عايد ميدهد                                       

5.  صنعت هاي د يگر را مثل حلبي سازي  ، نجاري ، ود يگر سوداگري را تشويق ميکند .                              

6.   بشکل ساده در ظرف يک سال ياد گرفته ميشود .          

7.  امکان خوب براي اشخاص بي زمين ميباشد .                

8.   تمام اقشار جامعه  ميتواند در شغل زنبورداري سروکار داشته باشد .                                                 

9.  زنبورداري در اطرا ف حويلي وداخل حويلي امکان پذ ير ا ست.                                                                 

10. وقت منا سب براي فعاليت زنبوردار مساعد ا ست  .       

11.  توليدات آ ن در بسيا ري جوا مع بسيار عا لي ارزيا بي ميشود

11.  مارکيت بين المللي خوب دارد.   

12.  پروژه زنبورداري براي موسيسا ت غير دولتي ومهاجرين مساعد ا ست تا درآن دخيل شود. 

13. پروژه زنبورداري براي باغداران ميوه جات خيلي مفيد بوده.

14. پروژه زنبورداري از ساحا تيکه ماين فرش شده عا يد بدست اورده ميتواند                                                                              

                                           

زنبور ا ز سه حصه (سر، سينه وشکم) تشکيل گرديده داراي يک جوره شا خک در دو طرف سر،سه جوره پاها در سينه،دوجوره بال در دو طرف سينه و  5عدد چشم که 2 چشم آ ن مرکب بوده براي تشخيص شکل و رنگ و3 چشم آ ن ساده بوده که سبب تشخيص روشني و تاريکي ميگردد.پيش از ا ينکه حاصلا ت زنبورداري را بفهميم بهتر ا ست انواع که در يک فاميل وجود دارد معلومات داشته باشيم 

 در يک فاميل نسبتا قوي يک زنبور ملکه ،  تقريبا   50000 -  60000 زنبور کارگر  و  تقريبا 1000 زنبور نر وجود دارد اگر فاميل ضعيف باشد تعداد زنبور کار گر و نر ا ن کم ميباشد  و وظائف هر کدام انها قرار ذ يل ا ست

ملکه : يک زنبور ا لقاح شد ه ميباشد که د ر هر فاميل ( کندو   ) يک ملکه موجود ميباشد که وظيفه ا ولي آن جفت گيري و تخم گذاري ميباشد که دا راي بطن دراز و کلان بوده ودر ماه ثور ملکه جوان شايد روزانه 3000- 2000 عد د تخم بدهد تعداد زياد زنبورداران  بعد ا ز 1- 2  سال ملکه را تبد يل مينمايد ميتواند تا 3-5 سال زنده بمانند ملکه مادر تمام زنبور داخل صندوق ميباشد. وقتيکه ملکه نو برآمد براي از بين بردن ملکه هاي که در غوزه است اقدا م مينمايد اگر در عين وقت دو ملکه برامد بعد از جنگ ملکه ضعيف آن

 ا ز صندوق ميبرايداگر ملکه پير باشد ملکه سابقه بيرون ميشود                          

                                                             

ملکه دو نوع تخم ميدهد

1-  تخمهاي القاح شده : تخمهاي ا ست که توسط ملکه طور منظم در حجرات گذاشته وا ز آ ن زنبورهاي کارگر به وجود مي آيد.

2-  تخمهاي غير القاح شده : تخمهاي ا ست که ا ز آ ن زنبورهاي نر به وجود مي آيدملکه در بعضي حالات ذيل تخمهاي غير القاح شده را ميدهد.

§         وقتيکه ملکه بسيار پير شده باشد

§        وقتيکه ملکه آماده جوره شد ن باشد اما ذريعه حالات جوي ا ز صندوق برامده نتوا ند درينصورت ملکه تخمهاي غير القاح شده را ميدهد. اگر ملکه بخوا هد که تخمهاي غير القاح شده را بدهد ميتوا نند تخمهاي غير القاح شده را توليد نمايد

زنبور کارگر : زنبور کارگر ماده عقيم بوده که در داخل کندو وظائف مختلف را ا نجام ميدهد داراي ساختمانهاي مخصوص بوده که زريعه ا ن کار ووظائف مختلف را انجام ميدهد درقسمت را ن پاهاي عقبي خود ساختمان موي ما نند دارد که توسط ا ن گرده را جمع اوري ميکند اگر يک زنبور شيره گل را دريابد وقتيکه داخل صندوق گردد رقص خاص مينمايد که سبب با خبري ديگر زنبور ها شده ومطابق شعاع آفتاب آن محل شيره گل را پيدا مينمايد.

 

   وظائف عمده زنبور کارگر

عمر زنبور به روز	وظائف عمده
5-1	زنبور هاي پرستا ر: پاک نمودن حجرا ت(شانه ها)، دور نمودن بقاياي داخل حجرات و صندوق ، تغذيه لاروا،ساختن حجرات نوپروسس يا عمليه ترتيب نمودن نکتار يا شيره وگرده براي ذ خيره نمود ن،تغذيه ملکه ، تهويه داخل صندوق و حمايت فاميلي
12-6	زنبور نرس : توليد رويا ل جيلي از غدوا ت مربوطه ، تغذيه رويا ل جيلي به ملکه و چوچه ها چون خوراک ملکه رويال جيلي بوده که سبب ازدياد عمر ملکه و توليد زياد تخمها ميگردد.
18-12	تو ليد موم براي اعمار حجرا ت نو
24-18	زنبور گارد: ممانعت دخول زنبور هاي خارجي
بعداز 24 روز	وظايف خارج ا ز صندوق

                                                                                                     

زنبورهاي نر : زنبور هاي نر درساختمان خود نظر به زنبور هاي کارگر بزرگتر بوده وشکم آن مثل ملکه دراز نبوده بلکه گرد مانند ميباشد که داراي چشمان بزرگ بوده اينهاگزيده نمي توا نند زنبور هاي نر در بسياري اوقات سا ل در فاميل موجود نميبا شد ليکن درموسم جفت گيري تعداد ان زياد ميباشد که وظيفه ا ن جفت گيري باملکه والقاح ا ن ميباشد

 يک فاميل زنبور چه قسم تنظيم ميگردد ؟

ملکه با ا ستفاده از فيرومون(يکنوع ماده کيمياوي است) تمام فاميل را تنظيم وکنترول ميکند درداخل فاميل ملکه توسط کارگرا ن احا طه وتما س فيزيکي ميداشته باشد زنبور با ملکه ا ز طريق شاخکها وزبان را بطه برقرار مينمايد اگر ملکه کشته شود د يگرز نبورها در مدت 15 دقيقه نبود ن آنرا درک ميکند

 

 زنبور چند روز بعد ازتخمها مي برايد ؟ 

ملکه سالم تخمها را منظم در خانه گکهاي خورد گذاشته  3 روز بعد به کرم تبد يل شده ، 9 روز بعد سرآ ن پو ش ميشود 16 روز بعد ملکه، 21 روز بعد زنبور کارگر و24 روز بعد از تخمگذاري  نرخا رج ميگردد                                              

  حاصلات زنبور چيست ؟       

حاصلات زنبور عسل ، موم ، پروپولي (مواد چسپيد ه که زنبور توسط ا ن سوراخها ودرز ها را بند مينمايد) و مواد را يل جيلي( بالاي جواني ، قوت و تازگي تاثر مثبت دارد ) که خوراکه براي کرمکهاي زنبوروملکه ميباشد

عسل: عسل از محصولات عمده زنبورها بوده و عبا رت ا ز مخلوط شکرها بوده که ا ز شيره گلها درنتيجه يک سلسله تعا ملات د رداخل بد ن زنبورها حا صل ميشود، عسل علا وه ا ز کمي ا ب  داراي يک تعداد شکرهاي گلو کوز ، سکروز و فرکتوزومقداربسيار کمي مواد معدني  ، ويتامينها ، پروتين وامينو ا سيد بوده ليکين جز مهم بسياري از انواع عسل را گرده تشکيل ميدهد وقتيکه نکتار يا شيره ا ز گل توسط زنبور داخل حجرات شود درين وقت 80 % آ ن آ ب و20 % عسل ميباشد به مرور زمان بعد از تبخيروقتيکه فيصدي آ ب به 20 % برسد  عسل خا لص حاصل ميشودکه بعدا توسط زنبور پوش داده ميشود .

اهميت عسل :  عسل از جمله مواد شيرين ولذيز بوده که درقر آ ن کريم صفات آ ن ذ کر گرديده که تر جمه يک آ يت شريف است که از شکم زنبور ها مشروبات به رنگهاي مختلف خارج ميگرددکه براي انسانها شفا آفريده شده و همچنان عسل در طبابت اهميت فوق العا ده دارد

                                                   کيفيت عسل خو ب:

بوي و طعم عسل مهمترين کيفيت عسل بوده ليکن عسل کمرنگ که آب آن از20% کم  باشد داراي کيفيت خو ب بوده يا زنبور به دها قين همسا يه هم کدام فايده  دارد يا خير؟

در جايکه فارم زنبورداري موجود باشد ازيکطرف دها قين همسايه ميتواند عسل را به قيمت ارزا ن به د ست بيا ورد وا ز طرف ديگرتمام نباتات آ ن منطقه ذريعه گرده افشاني تخم  وميوه قوي زياد تو ليد ميکند ، زنبورهاجهت تغذ يه فاميل خود با گل سروکار دارد وا ز گلها گرده را جمع آ وري مينمايد که د رينصورت آ له تذکير يک گل به آ له تا نيث عين گل يا گل د يگرا نتقا ل مينمايد که اين عمليه سبب تو ليد تخم در نباتات گلدار ميشود  پس دها قين ما بايد درو قت شگوفه يا بازبود ن گلها هيچگاه ادويه را ا ستعما ل نکند  درصورتيکه ادويه پاشي بسيار ضرورت باشد در انتخاب و استعما ل حشره کشها زياد دقت شودکه از

طرف صبح بسيار وقتي يا ازطرف عصر ناوقتر ا ستعمال گردد

                                                         

نکاتيکه در انتخا ب جاي براي صندوقهاي زنبوربايد  درنظرگرفته شود                         

·        منبع آ ب درنزد يک آن وا قع باشد                               

·        تعدا د کافي نباتات ودرختا ن گلدار درساحه موجود باشد              

·        صند وقها ا ز باد محفوظ باشد                                    

·        صندوقها د روقت نور قوي آفتاب در سايه واقع باشد       

·        صندوق ها ي زنبور د ر جا ييکه رفت وآمد مردم ا ست گذاشته  نشود                                                           

·        صندوقها در جا يکه ريزش قطرا ت آب شاخچه هاي درخت وغيره باشد گذاشته نشود                                   

 دروقت حا صل برداري بايد تمام عسل جمع آوري نشود .اگر تمام عسل را جمع آوري نماييم زنبورها گرسنه ميشود که دو باره مجبورميشويم که به زنبور خود غذا ( شکرياعسل خالص ) بدهيم که درينصورت ا گر زنبور در بهار تغذ  يه ميشود يک حصه شکر ويک حصه آب ، اگردرمنا طق معتد له زنبور درزمستان تغذيه ميشود دو حصه شکر و يک حصه آب ، اگر براي پرورش نوزا دها باشد يک حصه شکر و دو حصه آب با هم يکجا شده وحل ميگردد. دروقت غذا دا د ن توجه شود که برا ي تمام زنبورها در يک وقت غذا داده شود تا يکي بالاي ديگر حمله نکند.

 سامان وموا د که در نگهدا ري زنبورها ضرورت ا ست عبارت اند از

1. کندو(صندوق) : يک صندوق ا ست که در دا خل آن زنبور شا نه ها سا خته ودرآ نجا زندگي ميکند .                                 

 2. دود پمپ : سامانيکه برا ي آرام ساختن زنبور دود را پمپ ميکند

3- مواد سوخت دود کننده: مثل سرگين خشک.                           

4-  برس : که براي دور نمودن زنبور ا زشانه ها بکار ميرود تا در وقت معاينه مزاحمت نکند          

5-  کلاي جالي دار : براي حفا ظت ا ز نيش زدن  سر و  روي 

6-  موم تراش :  براي صفايئ صندوق وجدا کردن چوکا تها   

7-  ا نبور : براي کشيد ن ميخ وکوکه از چوکاتها وصندوقها

8-   چکش: : براي  ميخ وکوکه کردن چوکاتها وصندوقها

9- قفس ملکه : براي انتقال ملکه از يکجاي به جاي ديگر و قبولا ندن ملکه توسط زنبور هاي کارگر.

10- خوراکه داني: جهت خوراک مصنوعي براي زنبور ها

11- رولر : آ له است که براي چاپ شدن لو حه موم بکار ميرود.        

12-   شانه : براي دور نمودن پوش ا ز عسل در وقت عسل کشي                                                                        

13-  د ستکش : دروقت معاينه فاميل زنبورکارگرفته ميشود                                 

14-  ماشين عسل کشي: براي کشيد ن عسل ا زآ ن ا ستفاده ميشود.

15-  ميخ : در وقت ا نتقال و غيره بکار ميرود                                 

 

 دروطن ما چند نوع زنبورداري از قرار صندوقهاي مروجه وجود دارد؟

1-  صندوق چوکا ت دا ر : درينصورت  صند وق وچوکاتها به يک اندازه معين ساخته شده که د رو قت ضرورت ميتوانم آنها را ا ز صند وق دوريا اضافه نماييم درينصورت هم معاينه آسا ن ميشود و هم ميتوانيم

آ نها را از يک جاي به جاي ديگرا نتقا ل نماييم وهم موم را ميتوانيم درداخل چوکا تها بگذاريم تا از زنبور حاصلا ت زياد بدست آوريم .

 

2.کندو يا صندوقهاي محلي: ا ين کندوها اکثرا در د يوا رها جابجا شده که اين نوع صندوقها براي زنبورهاي محلي منا سب ميباشد موم استعمال نميشود و ا نتقال آ ن مشکل ا ست

                                          

 حاصل برداري عسل دو قسم ا ست            

1.              عسل کشي محلي: که زيادتر درصندوقهاي محلي مروج است که شانه هاي زنبورکه دا را ي              عسل پوشيده باشد قطع گرديده  اگر ممکن باشد شا نه مکمل د ر مارکيت ا نتقا ل گردد به قيمت بلند به فروش ميرسددرغيرآن پوش را ازعسل توسط شانه يا چاقو دور نموده وشانه هارا توته توته کرده وقسمتيکه داراي عسل نا رس وگرده باشد دورکرده بعدا عسل را ا ز جالي تير کرده تا صاف گردد.

 2.     عسل کشي توسط ماشين  : درينصورت چوکاتها درداخل ماشين بعد ازاينکه پوش عسل توسط شانه دور شود گذاشته وتوسط  د ست آ نها را دور داده تا عسل آن بکلي خارج گردد بيرون آن تشت بوده که بالاي آن جالي ميباشد عسل از ماشين آمده و صاف ميگرددکه درينصورت شانه ها خرا ب نميشود وآ نرا دوباره در صندوق ميگذاريم. که درينصورت ا ز ضياع وقت زنبورها جلوگيري ميشود

 

با زنبو رها چطو ربرخورد صورت بگيرد تا مزاحم آنها نشويم؟   

·        پيشروي راه دخولي صندوق ا ستاده نشويم                             

·        به آرا مي کار کرده زنبورها را مها جم نسازيم                      

·        دروقت معاينه ازدود پمپ کارگرفته شود                              

·        دروقت ضرورت ا ز جالي ودستکش ا ستفاده شود.                    

·        از کشتن زنبور اجتناب نموده تا از انتشار مر ض جلوگيري شود

·        از بوي قوييکه باعث اذ يت زنبورهاميگردد ا جتنا ب نموده           

·        در يک وقت معين با زنبورها کار شود                                

·        عسل کاملاگرفته نشوداگرا نتقال شيره به صندوقها کم شوددروقت ضرورت خوراکه داده شود                                                      

·        به وقفه هاي کوتاه معاينه نشود 

با مراعات کردن چند نقطه ذ يل بصورت عموم از امرا ض جلوگيري ميشود     

·        تعويض نمودن شانهاي زنبور بطور منظم غرض دور نمودن عاميلين امراض                                                      ·        جلوگيري از چورکردن يک فاميل توسط فاميل د يگر                

·        تجد يد ملکه با ملکه ديگر که در مقا بل امرا ض مقاومت دا شته باشد

·        پاک نگهداشتن صندوقها وسامان                                          

·        قوي نگهداشتن فاميلها                                                       

·        مراقبت منظم از فاميلها                                                     

·        جدا نگهداشتن فاميل هاي مريض از فاميل هاي سالم                  

·        از کشتن زنبورها ا جتناب شود                                             

·        گذاشتن زنبور درجاها يکه شيره وگرده زياد باشد                     

·        جلوگيري از تغذيه زنبورها ازشيره گل وعسل که ملوث باشد    

·        جلوگيري ازا ستعمال ادويه جات زياد تادرمحصولات باقي نماند وهم از مقاومت عامل مرض

·        در مقابل ادويه جلوگيري شود 

·        علائم مرض در يک فاميل زنبور قرار ذيل اند                                                  

·        موجوديت چوچه هاي پراگنده درخانه ها                                    

·        سرپوش خانه هاي چوچه ها سوراخ سوراخ ، فرورفته وسياه رنگ ميباشد                                                                          

·        موجوديت چوچه هاي مرده وپوست آن                                    

·        موجوديت پوپنکها                                                          

·        احساس بوي نا مطبوع                                                    

·        موجوديت زنبورهاي مرده در داخل وخارج صندوق                   

·        موجود يت زنبورهاي بد شکل                                           

·        موجود يت مواد فضله در ديوا رهاي صندوق

 امراض زنبورعسل:

 مرض امريکن فول برود:

مرض امريکان فول برودمرض خطر ناک بکتريايي است که  کرمهايکه  در مرحله پيوپا  يانزد يک پيوپا  در حالت  پوش شدن است مورد حمله قرارد اده و آنرا از بين برده پوش که بالاي  حجرات پيو پاي مرده است فرو رفتگي سياه پيدا ميکند وبعضي اوقات سوراخهادرآ ن ديده ميشود لاروا وپيوپاي مرده خشک شده ودر قسمت پاين حجرات افتيده زبان با قيمانده طرف بالا دراز مانده بعضي اوقات يک يا اضافه از يک پاي آ ن  طرف بالا برامده و روي پوش پشم سفيد را به خود اختيار مينمايد

کنترول مرض امريکن فول برود:

اين يک مرض بکتريايي ا ست ووقتيکه علا يم آن در کدام چوکات ديده شد بايد چوکات را از صندوق دور وسوختانده شود اگر اين مرض باز هم طور اطميناني پيشرفت نموده به زودي تمام زنبور ها را با چوکاتهاي آ ن در يکجاي دور سوختانده و صندوقها را خوب تعقيم  گردد.       

 مرض ايرو پين فول برود

لارواي آ ن در حجرات بشکل مريض پوش نشده معلوم ميشوند، مرض انکشاف يافته لار واي مرده در پوشت سوراخها ديده ميشود بشکل مرض امريکان فول برود چسپناک نميباشد به آساني ميتوانند بيرون با فتد  چوچه هاي مرده در حجرات پوش شده و پوش نشدهموجود ميبا شد چوچه ها پرا گنده بوده که مرده و مريض آ ن توسط زنبور هاي کلان از حجرات بيرون کشيده ميشود لارواي مرده  ودر حجراتيکه پوش نشده به رنگ زرد وخا کي ،غير منظم و پيچيده ديده ميشود لارواي مرده و خشک بشکل افقي معلوم ميشود که بشکل غير منظم افتيده ميباشد

کنترول مرض ايروپين فول برود:

اين هم يک مرض بکتريايي خطرناک بوده ووقتيکه علا يم آ ن در کدام چوکات ديده شد ميتوان توسط بعضي ادويه جاتآ نرا کنترول نمايم اگر اين مرض باز هم طور اطمناني پيشرفت نموده به زودي تمام زنبور ها را با چوکاتهاي آ ن در يکجاي دور  مثل مرض امريکن فول برود سوختانده و صندوقها را خوب تعقيم  گردد.

 

مرض چاک برود:

يک مرض فنگسي است که لاروارا مورد حمله قرار داده  که لاروا سفيد و گند يده معلوم ميشود سپور هاي فنگس جسد لاروا و پيو پا را از سفيد به رنگ خاکي و سياه تغير داده جسد آ ن سخت بشکل تبا شير معلوم ميگردد لارواي مرده  ، خشک وبشکل بقاياي غير منظم ديده ميشود

 کنترول مرض چاک برود:

اين  يک مرض فنگسي بوده و دواي خا ص ندارد بهتر ا ست که فاميلهاي زنبور قوي باشد ، ملکه سابقه با ملکه جديد ومقاوم تبديل گردد و فاميلها پاک نگهداري شود. بعضي امراض د يگر هم مثل  سيک بورد ، بالد بورد،چيلد بورد و غيره بالاي زنبور حمله ميکنند

    کنه هاي وارا:

اين کنه ها  وقتيکه آ ماده تخمگذاري شدند در حجرات چوچه هاي زنبورکه پوش نشده باشددر قسمت پاين حجرا ت دا خل شده از غذاي باقيمانده لار وا استفاده مينمايد  بعد از پوش شدن لاروا  ازلارواي زنبورها تغذيه نموده و هم بالاي زنبور هادر حال رشد زندگي مينمايد بعد از 3 روز پوش شدن لارواکنه ها به تخم گذاري شروع مينمايد در صورت حمله اين کنه ها زنبور ها بد شکل و بالاخره از بين ميرود

 

کنترول:

 اين کنه ها زياد ترحجرا ت زنبورهاي نروبعدا حجرات زنبور کارگر را مورد حمله قرار  ميدهد براي کنترول آ ن چوکا تيکه داراي حجرات نرا ست وداراي کنه هاا ست طور گذاشته شود که ملکه در آ ن تخم گذاري کرده و بعد از انکشاف چوچه هاي نر وقتيکه پوش شود چوکات را کشيده در هواي يخ گذاشته تا خوب يخ بگيرد وچوچه هاي نر و کنه ها ا ز بين برود يا يک تخته نازک را با واسلين يا گريس چرب نموده درقسمت پايين صندوق گذاشته تعداد کنه هايکه بالاي آ ن حمله ميکند ميچسپد که بعدا آ نرا ا ز صندوق کشيده ا زبين  برده شود وا ين عمليه را چند مرتبه تکرار مينمايم، ويا هم پارچه هاي پلاستيکي را با ادويه کيمياوي بنام(اپستان آر) ملوث نموده  ودر بين چو کاتها طور عمودي آويزان گردد وقتيکه کنه ها به آ ن تماس نمود بعد ا ز تماس از بين ميرود در وقت استعما ل ادويه  خواندن ليبل در نظر گرفته شود قبل ا ز دوا پاشي عسل آ ن دور شود واين مواداز 6-8 هفته  بايد با قي بمانند که تعداد پارچه هاي پلاستيکي مربوط به تعداد چو کا تها ميباشد(يک پارچه پلاستيکي براي 5 چو کات)

 

اگر کنه ها درمقابل (اپستان آر) مقاومت داشته باشد بايد ازادويه دگري بنام (کامپاهاوس ستريپس) به عين شکل ادويه قبلي استعمال گردد.

 در وقت معاينه چيز هاي ذ يل بايد ياداشت شود             

·        موجوديت تخم ، کرمکها وکرمهاي پوش شدگي ياداشت شود

·        موجوديت ملکه                                                              

·        موجوديت وعدم موجوديت مرض                                      

·        موجوديت عسل وگرده کافي                                            

·        علا ئم جدا شد ن گروه                                                     

·        پاکي وصفايئ دا خل صندوق                                            

   برا ي جلوگيري از جدا شدن فاميل زنبوربايد نکا ت ذ يل را درنظر بگيريم                                                              ·        آماده ساختن جاي کافي درداخل صندوق                              

·        دور کردن تمام خانه هاي ملکه                                            

·        انتقال يک تعداد چوچه هاي سر بسته به فاميلهاي ضعيف            

·        جدا شد ن فاميلي به دو حصه منظم                                                                                  

هرگاه نفوس يک فاميل زنبورعسل خوب قوي وزياد باشد جاي آن تنگ گرديده در سدد ساختن خانه ملکه ميگردد. طوريکه در ابتدا 3 يا 4 خانه را جور نموده و در آ ن ملکه تخم گذاري نموده که در روز 16 ملکه ازآن ميبرايد يک روز يا چند ساعت قبل از برامدن ملکه جديد ملکه پير با يکتعداد زنبورها از صندوق فرارمينمايد پس بهتراست که چند روز قبل ازبرامدن ملکه جديد  چوکاتهايکه درآ ن خانه هاي ملکه موجود است باچند چوکات تخم داروچوچه دارو با تعدادمناسب زنبور هاي کارگروغذا به يک صندوق جديدانتقال  شود تا فاميل جديد به وجود آيد اگر بخوا هيم که عسل زياد بدست آ وريم بالاي صندوق طبقه(سوپر) گذاشته شود 

 کنترول پروانه هاي زنبور :

ميتوان اين حشره را طور ميخانيکي توسط دست ها پاک نماييم، فاميل هاي زنبوربايد قوي نگهداري شود ،دز هواي سردزمستاني فعاليت کرده نميتوانند اما درشانه هاي موم که داخل اطاق نگهداري ميشود ميتواند زنده بمانند پس تمام شانه هاي ذخيره شده را توسط ادويه پارا داي کلوروبنزين دود يا ضد عفوني شود( بدون فصل سرد  زمستان) زيرا در زمستان فعاليت کرده نميتواند طوريکه شانه ها وسامان مربوطه را در يکجاي دسته بندي نموده نموده و کرستل هاي پارا داي کلورو بنزين را در يک کاغذ در قسمت بالاي شانه ها و سامان الات گذاشته شود پارا داي کلوروبنزين نميتوانيم که در صندوق که زنبور داشته باشد استعمال نمايم زيرا که حشره کش است اگر يک مرتبه کنترول نشده در ماه هاي گرم اين عمليه را دوباره تکرار شود

اگر تعداد زياد باشد زنبوردار ميتواند در ذخيره خانه کار بن داي اکسايد را استعمال نمايد. 

 

فصل هاي غذاي تشويقي وغذاي ذخيره وي :

1.     غذاي ذخيره وي : در فواصل که در طبعت غذا وجود ندارد معمولا در فصل خزان در تاريخ 10 ماه عقرب هر سال براي زنبور ها غذاي ذخيروي داده ميشود

2.     شربت ذخيره وي عبارت از  دو حصه بوره ويک حصه آ ب ميباشد   

3.     غذاي تشويقي : دادن اين غذا به دو منظور و در دو وقت سا ل صورت ميگيرد

 الف: در 10 حمل بخاطر که زنبورهارا براي کار کردن آ ماده نماييم  بايد درطي يک هفته روزانه داده شود

شربت تشويقي عبارت از  يک حصه بوره ودو حصه آ ب ميباشد   

ب: در فصل تابستان در 10 ماه سنبله بخاطر تشويق نمودن ملکه براي تخمگذاري داده ميشود تا نفوس زنبور براي زمستان زياد شود

يکجا نمودن دو فاميل: بايد بدانيم که هر ملکه از خود بوي مخصوص داردکه بعد از گذشت يک شبانه روز زنبور هابوي ملکه را به خود ميگيرد و زنبورها با يکد يگر ا حسا س بيگا نگي نمي نمايد درينصورت ا ز طبقه طورکار گرفته ميشود که چوکاتها ي بيگانه را در طبقه گذاشته در بالاي صندوق ملکه دا ر يک کاغذ اخبار گذاشته شود تا دفعتا ارتباط مستقيم پيدا نشودکه بعد از يک مد ت زنبور کار گر کاغذ را پاره کرده و با هم ار تباط پيدا ميکنند.